𝖙𝖗𝖊𝖒𝖔𝖑𝖔.𝖕𝖑schArtykulyGłośniki-gitarowe---kompendium.html

🔎 Podejrzyj miniatury

📂 Kategoria /Artykuly

◀️ Poprzedni: Głośniki do gitar basowych - liczenie obudów i tuneli BR.html
Głośniki gitarowe - prowizoryczne zastępniki firmowych rozwiązań.html Następny: ▶️

Głośniki gitarowe - kompendium.html



Wstęp

Kolumny gitarowe są skonstruowane w taki sposób, aby wzmacniać dźwięk generowany przez gitarę elektryczną i dostarczać go do słuchacza. Oto ogólne informacje na temat budowy kolumn gitarowych:

Obudowa: Kolumna gitarowa ma zwykle obudowę wykonaną z drewna sklejki lub drewna litego. Obudowa jest zaprojektowana tak, aby kontrolować rezonans i kierunek rozchodzenia się dźwięku. Może mieć różne kształty i rozmiary, takie jak prostokątne, trapezowe lub kabinety kombo, które zawierają również wzmacniacz.

Głośnik: Głośnik jest najważniejszym elementem kolumny gitarowej. To właśnie głośnik przekształca sygnał elektryczny z gitary w dźwięk. Głośnik składa się z membrany (tzw. konus), cewki, magnesu i ramy. Cewka głośnika jest umieszczona w polu magnetycznym generowanym przez magnes, a wibracje membrany powodują wytwarzanie dźwięku. Wzmacniacz: Niektóre kolumny gitarowe mają wbudowany wzmacniacz, zwany wzmacniaczem kombo. Wzmacniacz kombo to kombinacja kolumny gitarowej i wzmacniacza, która umożliwia gitarzyście korzystanie z jednego urządzenia do wzmacniania i odtwarzania dźwięku. Wzmacniacz może mieć różne funkcje, takie jak regulacja głośności, tonu, efektów dźwiękowych i wiele innych.

Wejście i wyjście: Na kolumnie gitarowej znajdują się zazwyczaj różne złącza i wejścia, które umożliwiają podłączenie gitary, innych efektów dźwiękowych, mikrofonu lub innych urządzeń audio. Najczęściej spotykanym złączem jest gniazdo jack, które służy do podłączenia gitary.

Panel sterowania: Kolumna gitarowa może mieć panel sterowania, na którym znajdują się przyciski, pokrętła i przełączniki, umożliwiające gitarzyście regulację dźwięku i efektów dźwiękowych. Przykładowe kontrolki to regulacja głośności, basów, średnich, wysokich tonów, reverb czy efekty przesterowania. W zasadzie takie pokrętła znajdują się na kokumnach z płaską odpowiedzią do modellerów gitarowych.

Warto pamiętać, że kolumny gitarowe mogą się różnić w zależności od typu i marki. Istnieje wiele różnych modeli i konstrukcji dostępnych na rynku, które oferują różne brzmienia i możliwości. Wybór odpowiedniej kolumny gitarowej zależy od preferencji gitarzysty, stylu gry i zastosowania.

Głośniki gitarowe to specjalna podgrupa glosników, są używane tylko do nagłaśniania gitar. Gitarowe głośniki zazwyczaj są jednodrożne. Bez zwrotnicy (bez dodatkowych cewek i kondensatorów filtrujących). W obudowie głośnika (paczce) lub obudowie combo (dzielonej ze wzmacniaczem) znajduje się zazwyczaj jeden typ głośnika. Zdarzają się wyjątki, jednakże czołowi producenci zazwyczaj nie mieszają głośników w jednej komorze. W przeciwienstwie do głośników stosowanych do nagłasniania koncertów czy radia w domu walory brzmieniowe są inne, głośnij gitarowy jest instrumentem. Głośniki stosowane w domu muszą być jak najbardziej płaskie, neutralne w dynamice, cięcia i przesunięcia fazowe nie powoduja większych efektów nieporządanych bo muzyka miksowana w studiach jest tak bogata w alikwoty, delikatne chorusy, echa, harmoniczne, że ucho ludzkie jest mniej podatne i nie zauważa tego co robi w zestawie wielodrożnym zwrotnica, bo po prostu zazwyczaj muzyka jest batalią kilkunastu instrumentów i kilkuset wielotonów. Nie samą gitarą przecież człowiek żyje, gitara elektryczna to tylko wycinek pasma akustycznego. Aczkolwiek nowoczesne syntezatory mogą mieć inne wymagania, ale to dywagacja na inne lata świetlne.

Natomiast głośnik gitarowy jest jak instrument, musi mieć swoje naturalne podbicia, bo gitara grałaby bez niego jak bezbarwne cymbałki. A jakbyś powiedzmy w kolumnie dwudrożnej z cięciem 5000Hz wyemitował na ostrym przesterze taką właśnie częstotliwość no to miałbyś tam nieciekawy efekt - po części by strasznie haratało głośnikiem wysokotonowym po drugie nierównomiernie by dwa głośniki ze soba interferowały. Po jeszcze tam któres; jakbyś przygrał 5000Hz przy ostrym przesterowaniu odezwały by się wyższe harmoniczne powiedzmy 10000Hz - czyli w grze gitarowej tak zwany "piasek" nieprzyjemne brzmienia. Najprawdopodobniej głośnik wysokotonowy by się spalił.

Glosnik gitarowy w okolicach 10000Hz już praktycznie nie przenosi.

Głośnik gitarowy powinien mieć pasmo przenoszenia do około 5000Hz

Ktoś niedawno to skondensował na filmiku w YOUTUBIE:

https://www.youtube.com/watch?v=-eeC1XyZxYs

Dzięki takim oto założeniom głośnik gitarowy przy prostej konstrukcji i nie pełnym pasmie. Głośnij sam w sobir ma możliwosci podbijania podbarwiania pasma gitary. Może mieć dużą skuteczność, a przy tym i naturalność.

Budowanie paczek gitarowych i niegitarowych...

Na górę

| WSTĘP | DEFINICJA | CO SIĘ NIE NADAJE DO GITARY | PARAMETRY GŁOSNIKA | Parametry - Moc | Parametry Thielle'a-Small'a | Obudowa | Obudowa cd. | Łączenie głośników, wzory | Obudowa - wykonanie | Obudowa zamknięta | Obudowa wentylowana (BR) | Obudowa wentylowana (BR) Metoda na słuch i przesuw tylnej scianki | Głośniki nadajace sie w miare lub lepiej do grania na gitarze elektrycznej

Na górę

WSTĘP

Głośniki gitarowe należą do urządzeń wpływających na dźwięk naszego systemu gitarowego. Są przetwornikami sygnału wysokiego poziomu na dźwięk. Skomplikowana tyrada dźwieków po przejściu przez efekty, przedwzmacniacze, wzmacniacze korekcyjne trafia kablami do głosnika lub głosników. Generalnie często słysze jak ktoś podłącza swój system do głośników z wieży, starych głośników z rubina (już lepiej), albo pod głośniki, które mimo swojej nazwy czy przeznaczenia sie do tego celu nie nadają.

Na górę

DEFINICJA

GŁOŚNIK, przetwornik elektroakustyczny przetwarzający przebiegi (sygnały) elektr. o częstotliwości akust. (sygnały foniczne) na fale akust. (mowa, muzyka itp.). Najważniejszymi cechami charakteryzującymi głośnik są: pasmo przenoszenia, poziom ciśnienia akust., zniekształcenia nieliniowe, skuteczność, sprawność, moc znamionowa i impedancja znamionowa. W głośniku dynamicznym (magnetoelektr.) - najbardziej rozpowszechnionym - przekształcany prąd elektr. przepływa przez umieszczoną w stałym polu magnet. cewkę, wskutek czego działa na nią siła elektrodynamiczna proporcjonalna do chwilowej wartości prądu elektr.; drgania cewki są przenoszone na połączoną z nią mechanicznie membranę, która staje się źródłem dźwięku; głośniki dynamiczne mogą być niskotonowe, przenoszące dolne pasma częstotliwości (zawierają ciężką, dużą, miękko zawieszoną membranę stożkową), średniotonowe, wysokotonowe, przenoszące górne pasmo częstotliwości (mała, lekka, sztywno zawieszona membrana); 2 ostatnie głośniki mają membrany stożkowe lub - odznaczające się b. równomierną charakterystyką kierunkową - membrany kopułkowe; rozróżnia się też głośniki wysokotonowe o dużej sprawności (tubowe), szerokopasmowe i in. W głośniku elektrostatycznym membrana z cienkiej (10 µm) metalizowanej folii jest zawieszona między 2 perforowanymi elektrodami, między którymi istnieje silne pole elektrostat.; doprowadzony do elektrod sygnał foniczny modeluje pole elektrostat., wprawiając membranę w drgania. Na odmiennych zasadach działają głośniki plazmowe (jonowe; bezmembranowe), w których do wytworzenia dźwięku wykorzystuje się pulsacje zjonizowanego powietrza, znajdującego się w pobliżu elektrody w kształcie perforowanej kuli, oraz .głośniki piezoelektryczne, w których drgania membrany są powodowane odkształceniami materiału piezoelektr. pod wpływem przyłożonego do niego napięcia o częstotliwości akustycznej.

W celu uzyskania wyrównanego pasma przenoszenia stosuje się zestawy różnych głośników w jednej obudowie, czyli kolumny głośnikowe. W kolumnie głośnikowej pasmo przenoszonych częstotliwości dzieli się zazwyczaj na 3 części za pomocą filtrów elektr. (zw. zwrotnicami), doprowadzających przebiegi składowe do odpowiednich głośników; kolumny głośnikowe aktywne zawierają ponadto w swojej obudowie wzmacniacz mocy. Do często stosowanych należą kolumny typu bass- reflex, zawierające m.in. głośnik niskotonowy pobudzający do drgań powietrze zawarte w obudowie i emitujący dźwięk przez znajdujący się w niej otwór (zwiększa to skuteczność kolumny, rozszerza pasmo przenoszenia niskich częstotliwości, zmniejsza zniekształcenia), oraz kolumny typu compact, mające obudowę całkowicie zamkniętą, które przy zestawieniu odpowiednio dobranych głośników mimo małych rozmiarów dość dobrze odtwarzają niskie tony. Przykładowy głośnik szerokopasmowy ARZ 6604: w rysunku technicznym:

głośnik z TvmValmez.cz Arz6608Na góre

Na górę

CO NIE NADAJE SIE DO GITARY:


Co nie bedzie nadawało się do gitary:

- membrana z zawieszeniem gąbczastym - zbyt duże wychylenie membrany sprawia, że gitara gra bardzo mulasto, nieciekawie, w dodatku tego typu głośnik nadaje się bardziej do gitry basowej, aczkolwiek nie każdy. Tego typu głośniki mozna stosować w subwooferach w głosnikach Hi-Fi do przetwarzania muzyki już nagranej, a nie takiej, która akurat jest tworzona przez nas.

- membrana z zawieszeniem gumowym o dużym skoku, bardziej wytrzymała od zawieszenia gąbczastego jesli chodzi o parametry są antygitarowe jak wyzej (skok roznica miedzy maksymalnym wychyleniem głośnika a najglębszym)

- Głośnik ze zwrotnicą - nie stosuje sie go dlatego, iż zwrotnice, po za cięciem i rozdzielaniem pasma przenoszenia wbudowują w sygnał przesuniecia fazowe i inne nieciekawe elementy dźwiekowe.

- Głosnik piezoelektryczny - dziadostwo stosowane bardziej w budzikach, telefonach, zegarkach i tanich zestawach estradowych - nieciekawy dźwiek, obciązenie pojemnościowe, brak parametów

- Głośniki NoName z napisem ALPHARD !! Uwaga - straszny szajs szczególnie seria HW i HWC

- Głośnik lub zestaw o małej skuteczności - głośnik o skutecznosci poniżej 90dB nie nadaje się z faktu trudnego uzyskania czytelności dźwięku. O wiele lepiej takie głośniki lączyć po dwa a najlepiej po cztery, w starych zestawach znajdziemy wzmianke nawet o 9 głośnikach w jednej obudowie, a wszystko dla skuteczności. Jesli zwiększymy ilość głosników (łącząc je rownolegle - niestety spada impedancja) o jeden wówczas skuteczność napięciowa wzrasta o +3dB. Glośnik o mocy 100W i skuteczności 87dB da nam to samo co głośnik 50W i skuteczności 90dB

Nie nadadzą się też głośniki gitarowe do innego typu muzyki. Ciężko grać ekstremalny niskostrojony metal na małych głośnikach bukitowego combo.

Zatem najlepszymi glośnikami do gitary są głośniki sztywno zawieszone, kiedyś zawieszenia były wykonane z zagiętego papieru lub tkaniny (takie też teraz spotkamy), teraz mamy niskoskokowe gumy.

Na górę

Na góre

PARAMETRY GŁOŚNIKA:

Impedancja

Impedancja: jest to najniższa wartość modułu impedancji (oporności biernej) głośnika w pasmie przenoszenia. Zazwyczaj najniższą impedancje głośnik posiada w dolnym paśmie przenoszenia. Impedancja jest zmienna, ponieważ przy zmianie częstotliwości prądu układy bierne np. głośnik stawiaja zmienny opór prądowi zmiennemu.

Układ zastępczy glośnika to cewka, cewka posiada swoja indukcyjność, a co za tym idzie reaktancje indukcyjną ponadto rezystancje i reaktancje pojemnościową, gdyż niechciana pojemność znajduje sie pomiędzy uzwojeniami cewki. Rezystancja sie zmienia w czasie ponieważ cewka w wyniku tarcia i przepływającego prądu nagrzewa się. Pojemność też może być zmienna w funkcji długo terminowej, a opor który nadaje taki niechciany kondensator pomiedzy uzwojeniami zmniejsza swoją wielkość gdy zwiększamy częstotliwość. Odwrotnie jest z cewką ona zwiększa swój opór dla prądów o wyższej częstotliwości.

Ponadto jest to układ dynamicznie się poruszający, ciągle znajduje się w polu magnetycznym magnesu stałego (czasami stosuje się elektromagnes), który także wprowadza zmiane parametrów cewki. W rezultacie na głosniku mamy napisany parametr zwany impedancją znamionowa. niekiedy jest podana absolutnie najniższa wartość impedancji (mozna to znaleźć w katalogu) . Ważne jest to, żeby impedancja głosnika była taka sama lub większa niż impedancja wyjścia wzmacniacza, jesli będzie mniejsza, to wzmacniacz bedzie się po pierwsze bardziej grzał, po drugie może to zaowocować spaleniem wyjscia wzmacniacza, końcowki, zasilacza wzmacniacza. Jesli impedancja głosnika bedzie wieksza niż wzmacniacza, wowczas układ będzie posiadał mniejszą moc, a co za tym idzie bedzie płynął mniejszy prąd. Układ może stracić na dynamice. Na góre

Na górę

Moc znamionowa WATY

obecnie w handlu znajduje się mnóstwo głośników, jesteśmy często informowani, ile dany głosnik ma Watów. Wat to oczywiście nie jest jednostka głośności, ale mocy. Moc nalezy do najczęściej okłamywanych parametrów głosnika. Szczególnie chodzi tu o tzw. PMPO, która jest po za swoja definicją znakomitym czynnikiem reklamowym dla danego głosnika. Jeśli kupujesz dobry głosnik nie nadziejesz się na ten parametr. Ale moc nie jest jednoznacznie określona. Moc głośnika jest to maksymalna moc która może być dostarczona przy znamionowej impedancji wzmacniacza i glośnika, w której to głośnik bedzie długo działał.

Moc znamionowa - jest to moc jaką głośnik może przyjmować w pracy ciągłej, mierzona w watach. Nie ma jednej normy w której jest to mierzone. Wg DIN45-573 jest to: sygnał 1 min, włączony, 2 min wyłączony przez 5 minut. Wg IEC 268-5 do głośnika doprowadzony jest sygnał 100 godzinny. Z tego wynika, że ten sam głośnik może mieć różną moc znamionową w zależności od normy w której został mierzony (przy IEC jego moc na pewno będzie mniejsza).

Stare zasady doboru głosnika do wzmacniacza opowiadały się o 2 razy słabszym wzmacniaczu. Dzisiaj można dac troche więcej mocy. Byle nie przekraczać mocy maksymalnej, która to niekorzystnie moze wpłynąć na mechaniczne aspekty życia głośnika. W krótkich okresach wzmacniacz przy przesterowaniu może oddawac więcej mocy aniżeli wynika z jego parametrów, napisu na obudowie. Chodzi głównie o przesterowania, sygnały nieczyste. jest to tak zwana moc muzyczna pojawiajaca sie w ułamku sekundy, i może być nawet dwa razy większa od mocy znamionowej. jest to po prostu związane z częściową nieokreślonością mocy zestawów.

Często odpowiadam na pytanie czy stanie sie cos, jezeli mój głosnik bedzie miał większa moc od wzmacniacza, to czy spale wzmacniacz. Z pewnością nie jeśli bedzie miał własciwa niemniejsza impedancje. Wzmacniacz interesuje tylko impedancja głośnika im mniejsza tym przy takim samym sygnale prad bedzie większy co może zaowocować spaleniem końcówki. Więc można podnipać kolumny 100Watowe pod wzmacniacz 10W

Dobór wzmanciacza.

Impedancja powinna być taka sama jak głośnika lub zespołu głosnikowego (przy czym stosuje się popularne wzory na opór zastepczy).

Na górę

Parametry Thielle'a-Small'a

VAS - objętość ekwiwalentna w litrach lub decymetrach sześciennych. Jest to objętość zastępcza obliczana na podstawie podatności zawieszenia i powierzchni membrany, czym te obie wartości są większe tym VAS jest większe.

Qms - dobroć mechaniczna, czyli tarcie występujące na górnym zawieszeniu oraz resorze.

Qes - dobroć elektryczna

Qts - dobroć całkowita określana wzorem: Qts=(Qms*Qes)/(Qms+Qes). Na podstawie tego parametru w połączeniu z Fs i VAS możemy określić charakterystykę głośnika w zakresie niskich częstotliwości. Do obliczenia obudowy należy obliczyć Qts zastępcze:

Qts(zastępcze)=Qts*(Re+Rs)/Re ( Re - rezystancja cewki głośnikowej, Rs - rezystancja cewki włączonej szeregowo z głośnikiem). Obliczenie tego parametru pozwala na wybór obudowy najodpowiedniejszej dla danego typu głośnika

Qts - jest podane w katalogu.

FS - częstotliwośc rezonansowa głośnika. Im niższa, tym głośnik lepiej będzie przenosił basy, ale może też bardziej przeciągać tj. "mulić". Zazwyczaj głośniki gitarowe mają Fs w przedziele 60Hz-100Hz to prawie jedna oktawa różnicy.

dia, d - Diameter - czyli średnica mierzona w różny sposób. Najwazniejsza w obliczeniach jest średnica liczona od polowy zawieszenia. Ale w celach konstrukcyjnych można podac średnice pomiedzy wkrętami albo zewnętrzną średnice głosnika.

Sd - powierzchnia membrany która promieniuje dźwięku (powierzchnia membrany + powierzchnia połowy zawieszenia) podawana zazwyczaj w centymetrach kwadratowych

Efektywnosć - jest to miara ciśnienia akustycznego w pewnej odleglości od głosnika przy pomocy sygnału napięciowego lub mocy.

Standardowo podaje się dwa typy efektywości: mocową gdzie sprawdza sie natężenie ciśnienia akustycznego w odległosci metra przy użyciu mocy 1Wata

Druga skuteczność to miara napięciowa, gdzie podaje się napięcie 2,83V mierzy natężenie dźiweku w odległości 1 metra.

Obie te efektywności sa wyliczane jako średnia z całego pasma przenoszenia.

I tu uwaga do parametru efektywnosć: Nie należy się sugerować tylko mocą głośnika, do najważniejszych parametrów nalezy efektywnosć.

Jest to miara logarytmiczna, głośnik o 3 dB słabszy na efektywnosci gra dwa razy słabiej jesli chodzi o ciśnienie.. A głośnik słabszy o 12dB gra w rezultacie 16 razy słabiej.

Logarytmicznosc efektywnosci polega na tym iż jeżeli zwiekszymy ilość głośników 2 razy efektywnosc zwrośnie o 3 dB

PASMO PRZENOSZENIA

Pasmo przenoszenia: jest to taki interwał częstotliwości, w którym efektywność nie spada poniżej linii prostej bardziej niż o 3dB.


Przykładowy wykres pasma przenoszenia Na góre

Na górę

OBUDOWA

Obudowa jest konstrukcją wykonaną z twardego materiału, ktorej zadaniem jest odizolowanie drgań powietrza sprzed głośnika od drgań za głośnikiem - ma to na celu zwiększenie efektywności głośnika. Robi się bardzo rożniste obudowy, typów obudów jest bardzo wiele, nas beda interesować obudowy zamknięte i otwarte. Inne typy jak Bass reflex - bedą nas mniej interesowały - sa cieższe do policzenia, a nadto cięzko znaleźć tanie głośniki nadajace się do tego celu i w dodatku do gitary. Bas reflex swoim rezonansem zmniejsza predkosć działania głośnika w dodatku obniża pasmo w tych rejestrach, w których bardziej działa gitara basowa aniżeli elektryczna.

Obudowa zamknięta jest tak dobrana, aby wsadzony do niej głośnik wykazał jak największa liniowość. Zatem rezonans obudowy powinien byc ciut poniżej rezonansu głosnika - oczywiście w hercach. W przypadku kolumn Hi-Fi nie można przekraczać parametru Vas (objętości nominalnej). W konstrukcjach gitarowych można tą zasade ominąć. Budując na przykład kolumny otwarte.

Kolumna otwarta to powierzchnia bryły, której część za glośnikiem jest częściowo otwarta, zazwyczaj otwiera się 2/3 powierzchni ściany za głośnikiem. Na góre

Na górę

OBUDOWA - rozeznanie

Aby wykonac obudowe nawet otwartą, trzeba zapoznac się z parametrami glosników. Najlepsze glośniki do gitary powinny mieć skutecznosć większą od 97dB. Jednak większośc tanich głosników takiej skutecznosci nie posiada. Mówie tu oczywiście o Alphardach i innych tego typu urzadzeniach. Dlatego w zestawach gitarowych stosuje się często od dwóch do czterech a nawet dziewięciu głosników zazwyczaj takich samych. Na góre

Na górę

GŁOŚNIKI - ŁĄCZENIE WIELU GŁOŚNIKÓW

A teraz przedstawie to jak można lączyć ze sobą głośniki w sposób równoległy i szeregowy:


Tak oto można łaczyć ze sobą głosniki

Gdy do kolumny włożymy jeszcze jeden głośnik powierzchnie membrany wzrośnie dwukrotnie, w przypadku trzech głośników wiadomo. Jednocześnie zwiększa się nam gabaryty oraz skuteczność. Generalnie im większa powierzchnia membran tym lepiej. Skuteczność dla zestawu dwugłośnikowego wzrasta o 3dB, dla 3 głośników o 4,7dB - oczywiście skutecznośc napięciowa i to tylko przy polaczeniu równoległym. Impedancja w przypadku szeregów glośnikowych wzrasta, a w przypadku równoległego połaczenia maleje. Łączenie ze sobą większej ilości głośników ma sens nie tylko w zestawach gitarowych. To o ile zmieni się skuteczność i impedancja pokazane jest na rysunku poniżej.

Jak widać z powyższych wzorów, nie można sobie łączyć głośników w szeregi ile nam sie chce, gdyż impedancja nam wzrasta i moc maleje - nie wykorzystujemy całej mocy. Nie można lączyć równolegle bo impedancja maleje tylukrotnie ile głosników włozyliśmy. Dlatego stosuje się połączenia mieszane. Są one pokazane na rysunku poniżej

Na górę

Łączenie głośników ze wzmanciaczem

Głośniki najlepiej łączyć lutując miedziane kable w obrębie wyprowadzeń wokół magnesu. Wszelkie węzły najlepiej ustawić na blaszcze wychodzacej z głośnika. I zalutowywać. jest to wazne, gdyż miedź pozbawiona izolacji zacznie korodować, pokrywać się śniedzią, tlenkiem i węglanem miedzi. Dlatego nie wystarczy podłaczyć głośnika na okrętke.

Trzeba teraz obalić przesądy audiofilów jakoby kable bardzo wpływały na prace systemu muzycznego. Glównym naszym parametrem jaki bedzie nas obchodził jesli chodzi o kable to jego przekroj podany w mm2. Im on większy tym kabel może przepuścić większą moc. Obecnie na rynku jest mnóstwo rodzajów kabli. Ceny zaczynają się na 80 groszy a kończą na 5000 zł. Nie daj se nabić w butelke nie kupuj drogo. Zazwyczaj kabel glosnikowy w zintegrowanym piecu gitarowym jest, krotki zatem myśle przy mocy do 100 W kabel 1,5-2,5 mm2 powinien starczyć.

Na górę

OBUDOWA WYKONANIE

Obudowe najlepiej wykonac z płyty wiórowej, jest sztywna i wytrzymała, MDF może okazac się zbyt delikatny na koncerty, za to lepszy, jesli chodzi o własciwości akustyczne. Trzeba bedzie się zaopatrzyć w odpowiednia ilość płyt wiórowych, pilke do drewna, scyroryk, nożyk do drewna, cyrkiel, liniał, pilnik, wiertarke, śrubokręt no i oczywiście głosniki, co lepiej zaopatrzeni mogą zaopatrzyć sie w wyżynarke do drewna, tokarke z nożami do drewna i wszystkim czym będziemy mogli swobodnie "rzeźbić".

Zapewne, kazdy kto ma tokarke wie jak się nią obsługiwać, ale udowodnie teraz że najtańszym sposobem bez wyrafinowanego sprzętu można nasz projekt ziścić.

CIĘCIE PŁYT (sposób domowy)

Zakreslamy linie prostą w miejscu cięcia na płycie z obu stron. Nastepnie tak oznaczone ślady pogłębiamy scyzorykiem, nożem z piłką lub nożem do drewna. Po czym piłujemy od krawędzi wgląb deski na glębokość 5 milimetrów. Wystarczy teraz użyć siły i złamać taką płyte. Taką płyte najlepiej teraz zeszlifować pilnikiem albo na szorstkim kamieniu trzymając płyte rękoma.

WIERCENIE OTWORÓW (metoda siłowa)

Zakreślamy koła cyrklem, które bedą średnicą zewnętrzną kosza głośnika. Trzeba oczywiście wziąść pewien naddatek - to nie może wchodzić na "styk". Wiertarką wiercimy tak, aby kólka powstałe wskutek wiercenia stykały się wewnętrznie z kołem nakreslonym cyrklem. Nastepnie wykonujemy odwierty dookoła. Po czym powstałe otwory można rozwiercać lub wyłamywać śrubokrętem. I teraz wystarczy to wszystko zeszlifować równo. Aby powstało koło lub cos podobnego. Metoda ma pare wad - długo trwa wywiercenie otworu, nie majac w tym wprawy można zniszczyć płyte lub przesadzić z wymiarami otworu. Dlatego lepiej to wykonac na tokarce, niestety nie są to tanie maszyny.

Jeśli udało się nam już to zrobić, wystarczy zaopatrzyć sie w zestaw śrub do drewna i wierła. nastepnie zamontowac głośniki. Następnie w miare regularnie zamontować śruby na krawędziach obudowy.

Na górę

OBUDOWA ZAMKNIĘTA

Obudowa zamknięta zwana też czasami obudową typu COMPACT jest to zamknięta skrzynka w której od przodu znajduje sie głosnik, lub wiecej głośników ustalonych w tej samej fazie. Jest to proste uogólnienie, głośniki bowiem moga byc w przeciwfazach lub umieszczone z różnych stron. Taka sytuacja ma miejsce w kolumnach kina domowego, gdzie uzyskuje się w ten sposób efekt dźwięku zdelokalizowanego. Wada jest spadek skutecznosci kolumny, na który w gitarze pozwolić sobie nie możemy.

Obudowy mogą być z częściowo pochylona scianka przednią lub tez całościowo pochylone. Ma to na celu polepszenie charakterystyki kierunkowej paczki gitarowej.

Większośc glośników może bez wątpienia działac bez problemu w obudowie zamkniętej, bez sprawdzania nawet parametrów TS.

Wydawało by się, ze ta obudowa jest niebezpieczna dla głośnika. Gdyż głośnik sciska powietrze uchodzace donikąd... j ednakże jak okazuje sie jest ona bezpieczniejsza od obudów półotwartych i BR.

Jedynym skutkiem złego dobrania głośnika nadającego się do BR w obudowe zamknietą jest fakt iż głośnik straci troche dolnego pasma przenoszenia. Jednak,gdy paramatry sa niepewne zawsze warto stosować ten typ obudowy. Chodzi o wszelkie głosniki Alphard itp...

Oto wykres jak zmienia sie zakres częstotliwości, gdy bedziemy zmieniać wielkość litrażu głośnika w obudowie zamknietej. Jak widać z wykresu zamieszzonego powyżej przy zwiekszeniu obudowy. Za wzrostem obudowy pojawia się podbicie charakterystyki, które moze nam uwydatnić Basy i zmieniać brzmienie paki. Może nam to ulepszyć brzmienie, moze stac się twardsze, cięższe, również skrzynia staje się ciężka. Zauwazmy jednak, że mimo zmiany wielkosci obudowy o kilkadziesiąt litrów pasmo przenoszenia w Closed pozostaje niezmienione.

Przedstawiony powyżej rysunek jest tylko symulacją z programu WINISD uzyskane wyniki trzeba okiełznać pod pryzmatem rzeczywistej charakterystyki głośnika zawsze dostepnej u solidnych producentów głośników. W realiach nie mozna w nieskończonosć zwiększac obudowy, niesie to za soba problem parametru zwanego Vas - objętość ekwiwalentna. przekroczenie Vas niekorzystnie wpływa na wytrzymałość mocową. Głośnik 100Watowy w zbyt wielkiej skrzyni przy niektórych czestotliwościach moze wytrzymywać zaledwie 5% tej mocy...

Jezeli zwiększymy ilość głośników w obudowie (bez zmieny objętości) to tak jakbysmy podzielili objętość obudowy przez 2. Każdy głośnik widział będzie mniejsza objętość - charakterystyka skuteczność wzrośnie dla wyższych częstotliwości bardziej niż dla niższych w obrębie częstotliwości rezonansowej.

Co by było gdyby: Wstawiac do jednej obudowy głośniki o rożnym Vas:

Na górę

OBUDOWY WENTYLOWANE

Głośniki gitarowe ze względu na swoje zastosowanie posiadają wysokie czestotliwości rezonansowe. Charakterystyki u dołu często są zniekształcone ze względu na bardzo szerokie pasmo przenoszenia i dużej mocy głosnika. Aby temu zaradzić, a także móc budować mneijsze skrzynki gitarowe dobrym rozwiązaniem dla głośnika gitarowego jest skrzynka wentylowana.

Patrząc od pewnej strony obudowa gitarowa otwarta może być traktowana jako obudowa typu bass reflex. Z tym że otwór rezonansowy jest prostokątny. Częśto gitarzyści mylnie nazywają taką obudowe tubą stawiając paczke gitarowa pod biurko czy inny mebel.

To jak wielki jest otwór rezonansowy zalezy od wielu czynników. Tak oto można w skrócony sposób pokazac co sie dzieje z czestotliwoscią otworu, gdy bedziemy zmieniać parametry otworu:

1. Wydłużenie rury czy tez otworu liczonego od krawędzi zewnętrznej obudowy do końca rury wewnątrz czy też końca otworu prostokątnego wewnątrz obudowy powoduje zmniejszenie częstotliwości rezonansowej otworu. Skrócenie - zwiększenie częstotliwości - tracimy pasmo u dołu.

2. Poszerzenie otworu rezonansowego niesie za sobą zwiększenie czestotliwości rezonansowej, tracimy pasmo czestotliwości u dołu. Jeśli będziemy zmniejszać otwór do pewnych granic częstotliwosć rezonansowa spadnie, będziemy mieli głębsze pasmo. Stosowanie zbyt wąskich otworów powoduje swisty powietrza

3. Dwa otwory rezonansowe o tych samych częstotliwościach rezonansowych, a rożnych średnicach mają odpowiednio wielkie długości. Im większa średnica tym większa długość.

4. Zwiększenie ilości otworów rezonasnsowych niesie za sobą konieczność wydłużenia każdego z nich. ze względu na wysokie częstotliwości rezonansowe głośnika kolumne tez trzeba odpowiednio wysoko stroić dlatego możliwe jest w pewnych przypadkach nie stosowanie "tradycyjnych" otworów BR tylko normalnych wielkich szczelin. Można tak dobrac obudowe zeby otwór w jej tyle był otworem rezonansowym. Zwiększając pole przekroju wylotowego zwiększamy czestotliwość rezonansowe. Otwory powinny byc dużych rozmiarów w przeciwieństwie do subwooferów kina domowego gdzie czestotliwości rezonansowe sa o wiele inne, a przeznaczenie głośnikow to odtwarzanie prawie infradźwieków. Pewne wybiórcze obliczenia da nam program zwany WIN ISD LINEARTEAM Możemy mu tam zadać odpowiednio profilowany, wymiarowany prostokątny albo kulisty otwór BR o okreslonej czestotliwości. I tu ważna uwaga, wielkoscią otworu rezonansowego i jego rezonansem możemy poprawiac charakterystyke paczki gitarowej w obrębie minimów lokalnych (pomiedzy rezonansami, gdzie skuteczność spada).

Są to czestotliwości 200-300Hz i odpowiadają one otworom w tyle obudowy 1/3 do 2/3 otwartego tyłu obudowy. W kazdym bądź razie to co uzyskamy w WinISD to teoria. Fachowe firmy mają zapewne więcej czasu niż standardowy domowy konstruktow układów grających. Zatem pozostaje nam program AUDUA SPEAKER WORKSHOP

- AUDUA pozwala on na zbadanie charakterystyki czestotliwosciowej kolumny głośnikowej w funkcji czestotliwości, opóźnień czasowych itp. Wymagany jest tylko wmiare dobry czyli drogi niestety mikrofon, aczkolwiek pomiary ogolne zrobimy na zwykłym elektrotecie.

Na górę

Budowa otwartych paczek w sposób na "słuch"


Dużo prostszą metodą dostrajania otwartych skrzynek głośnikowych od liczenia parametrów TS (które nie dają w zasadzie zadowalających wyników, ale w miare jako tako ukazują charakterystyke głosnika) jest metoda na słuch Polega ona na tym że budujemy skrzynkę interesujących nas wymiarów, jesli mamy parametry TS to jest to objetość około Vas/2 .. 3/4 Vas. Składamy wszystkiwe ściany skrzyni w prostopadłościan bez ściany tylnej - robimy dziure na głośnik, wstawiamy go tam, podpinamy do pieca, na którym bedziemy pracować (Heada, modułu)

Nastepnie konstruujemy płyte wielkości ścianki tylnej. Przykładamy ją do dziury w skrzyni. Możemy teraz sprawdzić czy lepiej gra obudowa zamknięta czy obudowa wentylowana, stopniowo poszerzamy wielkość otworu rezonansowego, tak, aby powstający bas najbardziej nas interesował. Najlepszy otwór rezonansowy trzeba pomierzyć policzyć podstawę i wysokość wyrazić w centymetrach. Teraz trzeba policzyć pole czyli pomnożyc te dwie wartości centymetrowe przez siebie. Nastepnie tworzymy otwory rezonansowe o polu powierzchni równym otworowi w wyniku wykonania próby.

Warto też próbe przeprowadzić w okolicach mocy znamionowej w pomieszczeniu do którego przeznaczony jest piecyk, jesli okarzę się, że lepiej gra w obudowie zamkniętej, to taką obudowę zostawić i zamontowac.

Pomiaru dokonać na brzmieniu Clean.

Na górę

Moje typy

przynajmniej, żeby sąsiedzi nie uciekali.

Głośniki przystosowane do gitar elektrycznych:

sprawdzone przeze mnie lub znajomych lub pewniki:

TESLA TVM VALMEZ

TESLA (TVM: ARZ 6604, ARZ 6608, ARA 312-00-8, ARA 312-00-4, ARA-389-00/4, ARA-389-00/8

Na górę

Tonsil

TONSIL : GDS 30/30, GD 30/50, GD30/100, GD 30/50/3, GDG (kazdy jaki znajdziecie), GD25/50, GDS 30/100; GD 30/100E (nowy), GD 38/300 , GD 20/40

Selenium

Selenium 8G1, Selenium 8G1 / 8G1PE, Selenium 12G1 / 12G1PE, Selenium 10G1 / 10G1PE, Selenium G12M Modern Lead, Selenium 15B1 / 15B1PE, Selenium 15B1 / 15B1PE

Eminence

EMINENCE pewniaki:(www.eminence.com): LEGEND: B15, CB15, 151, 121, V12, GB12, 125, 122, Modeling 12, FS12, V101, 105, 102, BP102, 875, 675, PATRIOT: The Copperhead, Ragin Cajun, Delta Demon,: Blue Tick Hound, Black Powder, Blue Tick Hound, Black Powder, Stonehenge, Swamp Thang, The Governor, Red White and Blues, Red Fang, Screamin Eagle, The Wizard, Red Ryder, Cannabis Rex, The Tonespotter, Man O War, The Tonker, BIG BEN

Celestion

CELESTION (https://celestion.com) : Rocket 50, Super 65, Seventy 80, G12T *Hot 100*, G12K-100, G12M, G12H, V12-60, Super 8, Tube 10, G12 Century, G12 Century Vintage, Celestion Blue, G12M *Greenback*, Vintage 30, G12H, G12T-75, Classic Lead, G10 Vintage

Beyma

BEYMA, (BEYMA.com), 12GU/EM, 12G350, 12M300, 12K200, 12E120

Fane

FANE (https://www.fane-acoustics.com/): AXA10, AXA.12, AX.12, AX.12.75, AX.12.100, AX.12.150, AX.10.75, AX.15.300B

Dexon

DEXON (https://www.dexon.pl - BRB 8*/100/01,8 - 05 029, DRFD 20/15/01,8 - 05 008

Syf:

A teraz głośniki, które się nie nadają do gitary - nie kupujcie tego SYFU:
ALPHARD - nie podaje strony, żeby nikt nie kupił... Chodzi o serie HW800, HW1000, HW1200, HW1500, HW1800, HWC-100...

Zobacz też