𝖙𝖗𝖊𝖒𝖔𝖑𝖔.𝖕𝖑schArtykulyGitaryElementy-elektroniki-gitarowej.html

🔎 Podejrzyj miniatury

📂 Kategoria /Artykuly/Gitary

◀️ Poprzedni: Chwyty gitarowe.html
Fender 3molo-China Edition.html Następny: ▶️

Elementy elektroniki gitarowej.html

Elementy elektroniczne i ich podstawowe zastosowania.

Cewki indukcyjne, transformatory, przetworniki elektroakustyczne itp.

Cewka zwana inaczej solenoidem, zwojnicą, dławikiem, stanowi układ, kóry można opisac różnymi słowami, teoriami. Pierwsze cewki opisano bardzo dawno, właściwie były to poczatki nauki o elektryczności. Dzis cewki znajdują się wszędzie począwszy od każdego układu transformujacego napięcie sieciowe a skończywszy na naszej gitarze.

Cewka najprościej rzecz biorąc to przewód elektryczny specjalnie ponawijany, poskręcany na szpulkach zwanych karkasami. Wykorzystywane jest zjawisko powstawania pola magnetycznego wokół przewodnika z prądem, zawijając drut na karkasie uzyskujemy większa sprawność takiego urzadzenia. Cewka przez która płynie prad stały jest jakgdyby magnesem, z tym że takie cos nazywane jest elektromagnesem. Moc takiego elektromagnesu zwiakszyc możemy poprzez wstawienie rdzenia wewnątrz karkasu, do środka cewki. Rdzeń musi być wykonany z materiału magnetycznie miekkiego, który nie będzie sie namagnesowywał, a jedynie wzmacniał pole magnetyczne.

Cewka jako transformator we wzmacniaczu

Cewki mogą na siebie oddziaływać, jednak aby przenieść z jednej cewki do drugiej za pośrednictwem strumienia magnetycznego energie należy umiescić w obwodzie cewki źródło prądu zmiennego. Takim źródłem jest nasz kontakt w ścianie zasilany napięciem zmiennym 230V i 50Hz - to oznacza, że napięcie zmienia znak 50 razy na sekunde. (W Europie w tym Polsce) - W Japonii, USA - mamy inne standardy. Napięcie za pośrednictwem blach jest przekształcane na napięcie potrzebne do pracy dowolnego urządzenia elektrycznego: zasilacza efektu, ciśnieniomierza, żarzenia czy też wysokiego napięcia lamp. Inną grupą transformatorów wykorzystywanych w technice gitarowej są transformatory głośnikowe. Służą do zamiany wysokiej oporności wyjscia lamp na niski opór głośnika.

Cewka jako poruszacz głośnika

Cewka potrafi ruszać się w polu magnetycznym, sama też może być magnesem. Jeżeli cewkę umieścimy nieopodal magnesu, wówczas bedzie ona drgała i poruszł się w takt płynącego prądu. Jeżeli cewkę wstawimy do karkasu z membraną i umieścimy w koszu z magnesem, to powstanie nam nic innego tylko głośnik.

Cewka jako przetwornik gitarowy

W kazdej gitarze elektrycznej siedzi sobie pod metalowymi, stalowymi strunami przetwornik, w przetworniku praktycznie nie znajdziemy nic ciekawego, znajdziemy tam dwa magnesy i cewke. Oddziaływanie między wirująca struną w której indukuje się prąd pod wpływem pola magnetycznego trafia jako fala (czyli zakłucenie) poprzez układ regulacyjny i przewody do wzmacniacza.

Rozkład przewodów w podwójnym przetworniku DiMarzio

Elementy elektronicznie można dzielić na wiele grup, ze względu chocby na kształt, wielkość, moc, materiał z którego sa wykonane, rodzaj przekształceń energii, czyli pobieranie lub oddawanie energii do obwodów. W gitarach elektrycznych tych tradycyjnych, aż do pojawienia się przystawek aktywnych używano przede wsyzstkim samych elementów biernych. Reszta aktywna wchodziła w skład wzmacniacza, efektów gitarowych, kaczek, opóźnień itp.

Wszystkie elementy gitary jak i samą jej budowe można wytłumaczyć posługując się tradycyjnymi elektronicznymi definicjami przyrządów.

Elementy elektroniczne: Bierne: - pobierają energie z układu przekształcając ją na inną forme energii.

Rezystory, oporniki - cecha rezystancja R(inaczej: oporność czynna), elementy wytracający swoją energie w sposób termiczny - ich stosunek napiecia do prądu powinien być stały: przepływający prąd jest proporcjonalny do zmieniającego się napięcia. W powszechnych obliczeniach można pominąć nieliniowość. Z proporcjonalności wynika, że im większy opór mierzony w ohmach (V/A=OHM) tym mniejszy prąd. Jest to ustosunkowane prawem Ohma. Cechą drugą rezystora jest to, iz posiada swą przewodność (konduktancje) G ( czyli odwrotność rezystancji) - jej jednostką jest simens - S = A/V.

Do innych parametrów można zaliczyć rezystywność - czyli iloczyn rezystancji x pole przekroju rezystora podzielić przez długość mierzona. Wyrażana jest w Ohmach x metr.

Ważną wartością jest także tolerancja rezystancji, podana przez zakład, w którym zostal wykonany rezystor. Do celów nieprofesjonalnych stosuje się rezystory o małej tolerancji natomiast, tam gdzie ważna jest dokładnośc pomiaru potrzebujemy wysokiej. Przede wszystkim miernictwo tego oczekuje.

Rezystory mają rózne zastosowania, przede wszystkim wytracają energie, regulują poziomy napięć, ograniczają prądy, dzielą napięcie. Praktycznie kazdy element w zwyczajnych warunkach posiada rezystancje więc po części jest rezystorem. Każdy przewodnik czy dtup oporowy jest opornikiem, każdy tranzystor posiada rezystancje złącza zależną od czynników, kazda cewka nawinięta na jakis korpus ma rezystancje. Nawet człowiek ma swoją rezystancje, różną w zależności od wilgotności.

MATERIAŁY REZYSTOROWE. W tym aspekcie oporniki możemy podzielić na ceramiczne, napylane zewnętrznie, węglowe metalizowane, cementowe (wewnątrz których znajduje się drut oporowy), Drutowe - nawijane normalnie i bifilarnie(aby zmniejszyć moment magnetyczny, i niepotrzebne właściwości indukcyjne o których bedzie w podtytule cewki)

Oznaczanie

Potencjometr - rezystor o zmiennej rezystancji. Wyobraźmy sobie taki rezystor , który posiada dwa odczepy. W środku pasa z materiału oporowego umieszczamy stykający się element przewodnika, który jest dociskany za pomocą sił sprężystych. Konstrukcje rozwiązujemy tak, żeby ten element można było przesuwać po pasie oporowym, aby mógł wpływac prąd elektryczny.

Rezystancja między skrajnymi odprowadzeniami jest stała, natomiast między jednym ze skrajnych a odczepem ruchomym jest zmienna w zalezności od połozenia. Im blizej odczep ruchomy będzie danego skrajnego odczepu tym rezystancja będzie mniejsza. Odsuwając ruchomy element w kierunku drugiego skrajnego odczepu rezystancja między stykiem ruchomym, a badanym brzegiem rośnie. Natomiast rezystancja miedzy drugim a odczepem ruchomym maleje. Suma tych środkowo-zewnętrznych dwóch oporności jest stała, i jest równa rezystancji nominalnej potencjometru - podanej na obudowie przez producenta.

Potencjometrów używa się generalnie jak zestawu dwóch rezystorów (SUMA REZYSTANCJI TAKIEGO UKŁADU JEST STAŁA), do regulacji przeróżnych układów elektrycznych, stabilizatorów, filtrów (np pokrętło TONE w gitarze) napięcie, amplituda (VOLUME w gitarze), dzielników napięć. Co do potencjometrów volume nalezy uwzględnić fakt, iż ich rożłozenie rezystancji na powierzchni oporowej nie jest jednorodna - wszystko jest ułożone logarytmicznie, aby ufizjologicznić regulacje, gdyz ucho i słuch ludzki nie potrafi rozpatrywac zmnian w sposób liniowy. Gdyby za volume podstawic zwykły potencjometr wydawało by nam się, że przy zwiększaniu wartości wzmocnienia siła głosu nie rosnie by pod koniec nagle wzrosnąć. Jest więc to po prostu nie wygodne.

Inne potencjometry dla jeszcze wiekszego usprawnienia zawierają specjalne zewnętrzne filtry i dodatkowe odczepy w celu jak największego ufizjologicznienia poziomu sygnału i samej barwy dźwieku. Ma tu wpływ na sam dźwięk reaktancja jakby rozwinięcie rezystancji o wartości zmienne w częstotliwości. Potencjometr bedzie się inaczej zachowywał dla niskich częstotliwości i inaczej dla wysokich.



Zobacz też